Czego nie wolno robić na L4? ZUS przeprowadził wielką kontrolę
Source: Vista Create
Zwolnienie lekarskie powinno służyć regeneracji i powrotowi do zdrowia. Jednak niektórzy traktują je jak dodatkowy urlop – podróżują, remontują mieszkania, a nawet organizują wesela. W 2024 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) przyjrzał się bliżej temu, jak Polacy korzystają z L4 i skontrolował aż 486,4 tys. zwolnień lekarskich. Wynik? Ponad 36,6 tys. osób straciło prawo do świadczenia, a cofnięte lub obniżone wypłaty sięgnęły prawie 260 mln zł. Sprawdź, czego unikać, by nie narazić się na kłopoty.
Spis treści
Jak ZUS kontroluje zwolnienia lekarskie?
ZUS ma obowiązek sprawdzać, czy zwolnienie lekarskie jest wykorzystywane zgodnie z jego celem. Weryfikacji podlegają zarówno decyzje lekarzy, jak i zachowanie samych pacjentów. Jeśli okaże się, że stan zdrowia ubezpieczonego nie wymaga już dalszej absencji, ZUS może skrócić L4. Jeżeli natomiast ktoś „leczy się” na egzotycznej plaży lub na budowie własnego domu, świadczenie zostaje cofnięte, a pieniądze trzeba oddać.
Czego nie wolno robić na L4?
Przebywając na zwolnieniu lekarskim, powinieneś unikać aktywności, które mogą wzbudzić wątpliwości ZUS-u. Oto najczęstsze błędy:
- podróżowanie – wakacje w tropikach na zwolnieniu lekarskim? To częsty powód do cofnięcia świadczenia;
- remonty i prace fizyczne – jeśli masz zwolnienie z powodu problemów z kręgosłupem, a jednocześnie kładziesz kafelki, możesz spodziewać się kontroli;
- podejmowanie pracy – L4 to nie czas na podpisywanie nowych umów czy dorabianie na boku;
- organizacja i udział w wydarzeniach – festyny, koncerty, komisje wyborcze – jeśli ZUS zauważy cię na takich aktywnościach, może podważyć zasadność zwolnienia;
Dołącz do naszego kanału Telegram, naszej strony na Facebooku i Instagramie. Dzięki temu będziesz na bieżąco z najnowszymi wiadomościami i wydarzeniami.
- zakupy i handel internetowy – jeśli regularnie sprzedajesz coś online, możesz zostać uznany za osobę prowadzącą działalność gospodarczą.
Nie brakuje przykładów absurdalnych nadużyć. Pewien mężczyzna, pracujący na umowie o pracę i mający problemy z kręgosłupem, w trakcie świadczenia rehabilitacyjnego wykonywał remont budynku wielorodzinnego. Inna osoba, przebywając na L4, zorganizowała własny ślub i huczne wesele. Takie przypadki często kończą się koniecznością zwrotu całego świadczenia.
Source: Vista Create
Kto jeszcze może skontrolować pracownika na L4?
Nie tylko ZUS ma prawo sprawdzać, czy prawidłowo korzystasz ze zwolnienia lekarskiego. Kontrole mogą przeprowadzać także pracodawcy, pod warunkiem, że zatrudniają co najmniej 20 pracowników. Szczególnie dotyczy to sytuacji, gdy to firma, a nie ZUS, wypłaca wynagrodzenie za czas choroby. Pracodawca ma prawo zweryfikować, czy wykorzystujesz zwolnienie zgodnie z jego celem – czyli na leczenie i rekonwalescencję, a nie na inne aktywności, np. pracę w innym miejscu czy wyjazdy rekreacyjne. Weryfikacja może obejmować zarówno analizę dokumentacji, jak i wizytę w miejscu zamieszkania. Jeśli pracodawca stwierdzi nadużycie, może wstrzymać wypłatę świadczenia, a nawet wyciągnąć konsekwencje służbowe, włącznie ze zwolnieniem dyscyplinarnym.
Source: Vista Create
Jakie są konsekwencje złamania zasad?
Jeśli kontrola wykaże, że nie wykorzystujesz L4 zgodnie z jego celem, mogą ci grozić:
- wstrzymanie wypłaty świadczenia – jeśli jeszcze nie otrzymałeś pieniędzy, mogą one nie trafić na twoje konto;
- zwrot pobranego zasiłku – jeśli już dostałeś świadczenie, ZUS może zażądać jego zwrotu;
- skrócenie zwolnienia – jeśli lekarz orzecznik uzna, że jesteś już zdrowy, twoje L4 zostanie zakończone.
Zobacz też: Substytuty i zamienniki leków ukraińskich w Polsce
Zwolnienie lekarskie to nie dodatkowy urlop
L4 nie jest czasem na odpoczynek w kurortach czy na dodatkową pracę. To okres, w którym masz dojść do zdrowia. Nieprzestrzeganie zasad może skończyć się utratą pieniędzy, a nawet zwolnieniem z pracy. Warto więc pamiętać, że ZUS ma szerokie możliwości kontrolowania zwolnień lekarskich i coraz skuteczniej wykrywa nadużycia.
