Czym zajmuje się Urząd Stanu Cywilnego w Polsce? Co można w nim załatwić?

Karol Popko
dokumenty, Dzieci, małżeństwo, rodzina
1 lutego 2024, 23:14
Data aktualizacji: 16 lutego 2024, 18:59
Komentarze 0
Mężczyzna i kobieta zatwierdzają małżeństwo w urzędzie stanu cywilnego Source: Vista Create

Podobnie jak w Ukrainie, również i w Polsce sprawy dotyczące małżeństw, narodzin lub zgonów należy załatwiać we właściwych Urzędach Stanu Cywilnego. Czym dokładnie się zajmują i jak znaleźć odpowiedni Urząd Stanu Cywilnego?

Czym zajmują się Urzędy Stanu Cywilnego w Polsce?

Urzędy określane tym mianem to jednostki wchodzące w skład urzędów gminnych – są więc obecne w wielu lokalizacjach. Do ich kompetencji należy prowadzenie rejestrów spraw typowo cywilnych, czyli:

  • Rejestrowanie urodzeń, zgonów oraz zawieranych małżeństw.
  • Wydawanie odpisów z ksiąg stanu cywilnego i dokonywanie w nich zmian – na przykład wynikających z orzeczenia sądu lub decyzji administracyjnej.
  • Wydawanie zaświadczeń i zezwoleń na zawarcie małżeństwa – na przykład w sytuacji, gdy ceremonia ma odbywać się poza miejscem zamieszkania.
  • Organizowanie uroczystości jubileuszowych dla małżeństw o 25-letnim i 50-letnim stażu.
  • Potwierdzanie zdolności do występowania przed sądem o możliwość lub brak możliwości zawarcia małżeństwa.

Do kompetencji Urzędu Stanu Cywilnego należy również przyjmowanie wniosków o:

  • zawarcie związku małżeńskiego,
  • uznanie dziecka,
  • nadanie dziecku nazwiska męża matki,
  • wybór nazwiska noszonego przez małżonków i dzieci urodzone w małżeństwie.

Urzędy Stanu Cywilnego prowadzą również ewidencję ludności, przygotowują spisy wyborców, przyjmują zgłoszenia dotyczące zgromadzeń publicznych, a nawet zajmują się częścią czynności związanych z poborem do wojska.

Co ciekawe, Urzędy Stanu Cywilnego funkcjonują w Polsce dopiero od XIX wieku. We wcześniejszych stuleciach prowadzeniem rejestrów urodzeń lub zawieranych małżeństw zajmowały się głównie parafie katolickie.

Załatwianie spraw w polskich Urzędach Stanu Cywilnego przez Ukraińców

Jeśli nawet nie masz obywatelstwa polskiego, nie oznacza to, że pewnych spraw nie możesz załatwić w polskich urzędach, a wręcz możesz być do tego zobowiązany. Kiedy musisz odwiedzić polski Urząd Stanu Cywilnego?

Jak znaleźć właściwy Urząd Stanu Cywilnego w Polsce?

Skoro Urzędy Stanu Cywilnego są jednostkami wchodzącymi w skład administracji gminnej, przynależność do konkretnego urzędu jest uzależniona od miejsca zamieszkania. Przykładowo: jeśli mieszkasz w miejscowości Tomaszów Mazowiecki, właściwym dla Ciebie urzędem będzie ten zlokalizowany w Tomaszowie Mazowieckim, a nie ten mieszczący się w sąsiedniej Lubochni.

Zobacz też: Czy możliwa jest deportacja obywateli Ukrainy z krajów Unii Europejskiej do Ukrainy?

Aby wyszukać właściwy Urząd Stanu Cywilnego, wystarczy wejść na stronę: https://www.gov.pl/web/mswia/urzedy-stanu-cywilnego i w okienko wyszukiwania wpisać nazwę miejscowości, w której mieszkasz.

Uwaga! Jeśli mieszkasz w większym mieście (na przykład w Krakowie lub Warszawie), sprawdź dokładne wyniki wyszukiwania – po wyszukaniu swojej miejscowości, kliknij opcję „zobacz szczegóły”, by sprawdzić listę wszystkich oddziałów Urzędu Stanu Cywilnego w tym mieście. Możesz odwiedzić dowolny z nich, ale najwygodniej znaleźć oddział blisko Twojego miejsca zamieszkania.

Nie wszystkie sprawy wymagają wizyty w Urzędzie Stanu Cywilnego

Sporym ułatwieniem dla wielu osób jest możliwość załatwiania części spraw urzędowych bez konieczności wychodzenia z domu. Także część spraw cywilnych można załatwić zdalnie. Oto najważniejsza z nich:

Uzyskanie odpisu aktu cywilnego (na przykład aktu urodzenia, zgonu lub zawarcia małżeństwa)

Aby wnioskować o ten dokument online, musisz dysponować profilem zaufanym albo e-dowodem wraz z czytnikiem. Wniosek ten może złożyć każda osoba, której rzecz dotyczy, a także jej bliscy (małżonek, rodzice, dzieci lub rodzeństwo). Co ważne, gotowy odpis aktu można otrzymać pocztą lub w wersji elektronicznej – z wyjątkiem odpisów wielojęzycznych dokumentów, które nie są udostępniane w wersji elektronicznej.

Co ważne, za odpisy z aktów urodzenia, zgonu lub zawarcia małżeństwa pobierana jest opłata. Jej wysokość jest uzależniona od rodzaju odpisu, jaki Cię interesuje:

  • Za odpis skrócony w wersji papierowej zapłacisz 22 złote.
  • Za odpis zupełny w wersji papierowej zapłacisz 33 złote.
  • Jeśli korzystasz z pośrednictwa pełnomocnika, zapłacisz dodatkowo 17 złotych.

Zapraszamy do dołączenia do naszego kanału Telegram, naszej strony na Facebooku i Instagramie. Dzięki temu będziesz na bieżąco z najnowszymi wiadomościami i wydarzeniami.

W niektórych sytuacjach odpisy aktu urodzenia, zgonu lub zawarcia małżeństwa są wydawane za darmo. Dotyczy to spraw związanych z:

  • procedurą ubiegania się o wydanie dowodu osobistego lub paszportu,
  • pomocą społeczną lub socjalną,
  • ubezpieczeniami w ZUS,
  • uzyskiwaniem alimentów,
  • przyznaniem opieki, kurateli lub adopcji,
  • zatrudnieniem.

Uwaga! Jeśli posiadasz już numer PESEL, ale nie masz jeszcze profilu zaufanego, możesz wnioskować o jego założenie w dowolnym urzędzie gminnym. Potrzebujesz jedynie numeru PESEL, polskiego numeru telefonu oraz adresu e-mail.

Urząd Stanu Cywilnego w Polsce FAQ – odpowiedzi na często zadawane pytania

Czym jest Urząd Stanu Cywilnego (USC) w Polsce?

Urząd Stanu Cywilnego w Polsce to instytucja odpowiedzialna za rejestrację ważnych wydarzeń z życia obywateli, takich jak narodziny, małżeństwo, czy zgon. USC zajmuje się również wydawaniem oficjalnych dokumentów związanych z tymi zdarzeniami.

Jakie dokumenty można uzyskać w Urzędzie Stanu Cywilnego?

W USC można otrzymać akty urodzenia, małżeństwa, zgonu oraz inne dokumenty stanu cywilnego, takie jak odpisy i wyciągi z rejestru stanu cywilnego.

Czy obcokrajowcy mogą korzystać z usług USC?

Tak, obcokrajowcy przebywający w Polsce, w tym obywatele Ukrainy, mogą korzystać z usług USC, np. przy rejestracji małżeństwa czy urodzenia dziecka.

Jak zarejestrować małżeństwo w USC?

Aby zarejestrować małżeństwo, należy złożyć odpowiednie dokumenty w USC. Wymagane dokumenty mogą się różnić w zależności od sytuacji – na przykład od tego, czy zawierasz ślub z innym obcokrajowcem, czy też z osobą posiadającą polskie obywatelstwo.

Co zrobić w przypadku narodzin dziecka?

W przypadku narodzin dziecka, należy zgłosić ten fakt w USC w ciągu 21 dni od daty urodzenia.

Czy potrzebuję tłumacza podczas wizyty w USC?

Teoretycznie w wielu urzędach można liczyć również na pomoc w języku angielskim, a w niektórych także w języku rosyjskim lub ukraińskim. Nie jest to jednak standard w każdej placówce, dlatego warto się upewnić przed wizytą.

Komentarze 0
Popularne
Polecane
Najnowsze

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *