Wynajem mieszkania w Polsce – na co zwrócić uwagę i kiedy można zostać eksmitowanym?
Wielu Ukraińców, którzy przyjechali do Polski z powodu wojny, obecnie aktywnie poszukuje mieszkania do wynajęcia lub już je wynajmuje. Oferujemy kilka zaleceń dotyczących wynajmu domu i mówimy, czy lokatorzy mogą być eksmitowani przed czasem.
Spis treści
Nie zgadzaj się na wynajem bez umowy
Umowa to podstawowy dokument, który należy podpisać przed wprowadzeniem się do danego lokum. Tylko on w pełni gwarantuje nam, że nasze prawa jako lokatora będą przestrzegane. Dzięki niej poznamy również nasz zakres odpowiedzialności za mieszkanie oraz zasad, jakie powinniśmy przestrzegać, wynajmując je. Będziemy również wiedzieć, jak długi mamy okres wypowiedzenia, co pozwoli uniknąć sytuacji, w której właściciel będzie nam kazał wyprowadzić się z dnia na dzień. Oczywiście powinniśmy rozumieć umowę, którą podpisujemy i nie zgadzać się na nią w ciemno. Jeżeli właściciel przygotował umowę wyłącznie w języku polskim, możemy poprosić go o przetłumaczenie, bądź osobiście skontaktować się z tłumaczem lub prawnikiem, który zweryfikuje zawarte w niej zapisy.
Sprawdź nieruchomość przed wprowadzeniem się
Aktualnie sytuacja na rynku mieszkaniowym jest dość ciężka, dlatego wiele osób bardzo często decyduje się na wpłacenie kaucji lub rezerwację wybranego lokum nawet przed jego obejrzeniem. Jest to jednak ryzykowne z wielu względów. Takie działanie daje szerokie pole dla oszustów, którzy niejednokrotnie wyłudzili zaliczkę na mieszkanie, a następnie przepadli bez śladu. Aby nie zostać bez mieszkania oraz bez pieniędzy, lepiej unikać płacenia z góry. Kolejna sytuacja jest taka, że jakość mieszkań ze zdjęć niejednokrotnie odbiega od tego, jak wyglądają one w rzeczywistości. Dlatego tak ważne jest, by zweryfikować ich kondycję jeszcze przed podpisaniem umowy. Pozwoli nam to uniknąć sytuacji mieszkania w nieludzkich warunkach. Warto mieć na uwadze, że nie mamy obowiązku wpłacać kaucji przed podpisaniem umowy, a wręcz dla naszego dobra i bezpieczeństwa powinniśmy to zrobić dopiero po podpisaniu dokumentów.
Zapraszamy do dołączenia do naszego kanału Telegram pod adresem https://t.me/ukrainianinpolandpl oraz do naszej strony na Facebooku pod adresem https://www.facebook.com/ukrainianinpolandpl. Dzięki temu będziecie na bieżąco z głównymi wiadomościami i najistotniejszymi wydarzeniami.
Właściciel nie może podnieść czynszu z dnia na dzień
Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że sam fakt bycia właścicielem mieszkania nie nadaje nikomu prawa do podwyższania czynszu z dnia na dzień. Kwestie te reguluje bowiem Ustawa o ochronie praw lokatorów. Zgodnie z jej zapisem, wypowiedzenie starego czynszu, aby wprowadzić nowy, musi się odbywać z trzymiesięcznym wyprzedzeniem. Istnieje również różnica pomiędzy waloryzacją czynszu, a jego podwyższeniem. Kiedy mówimy o waloryzacji, wówczas właściciel ma prawo podnieść nam opłatę za mieszkanie o wskaźnik inflacji z zeszłego roku. Jeżeli natomiast podwyżka czynszu jest niezależna od inflacji, to właściciel ma obowiązek uzasadnić swoją decyzję, np. wzrostem opłat.
Jak znaleźć mieszkanie do wynajęcia?
Ze względu na napływ milionów ludzi do Polski, bardzo wiele osób ma ogromne trudności ze znalezieniem swojego miejsca do życia. Sytuacji nie ułatwia inflacja, która spowodowała, że ceny mieszkań w ciągu ostatnich miesięcy znacznie podskoczyły do góry. Warto jednak na bieżąco przeglądać oferty wynajmu, ponieważ codziennie pojawiają się nowe ogłoszenia. Wciąż wiele osób oferuje również nieodpłatną pomoc oraz nocleg i zakwaterowanie. Listę stron, gdzie przeglądać można oferty na wynajem wybranych miejscowościach, opublikowaliśmy w poprzednim artykule.
Czy mogę zostać eksmitowany z wynajmowanego lokalu w Polsce?
Krótka odpowiedź na to pytanie brzmi: tak. Jednak nie zawsze jest to łatwe. I to właśnie podpisana umowa najmu odgrywa znaczącą rolę w uregulowaniu tej kwestii, która zazwyczaj określa wszystkie wymagania i obowiązki stron. Dlatego nie należy traktować podpisania tej umowy lekko. Warto zaznaczyć, że uważne przeczytanie umowy najmu może uchronić przed wieloma problemami w przyszłości. Ponadto w Polsce występują dwa podstawowe rodzaje umów najmu:
- tradycyjna umowa najmu;
- umowa najmu okazjonalnego.
A jedną z kluczowych różnic między nimi jest zapis o eksmisji. Tradycyjna umowa najmu może być podpisana na czas określony lub nieokreślony. Umowa najmu na czas określony podpisywana jest najczęściej na 1-2 lata. Umowa najmu na czas nieokreślony nie określa czasu jej trwania, ale w większości przypadków zawiera klauzulę, zgodnie z którą najemca musi złożyć wynajmującemu wypowiedzenie z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia. Z kolei umowa najmu okazjonalnego zawierana jest na czas określony (do 10 lat) i posiada dodatkowe gwarancje dla właściciela.
Procedura eksmisji w ramach tradycyjnej umowy najmu
Tradycyjna umowa najmu zapewnia najemcom większe bezpieczeństwo. Podpisując ten dokument, wynajmujący musi mieć ważny powód, aby odmówić lokatorom zamieszkania w lokalu, a mianowicie zaległości czynszowe (powyżej dwóch miesięcy), uszkodzenia lokalu lub nieruchomości, czy też wykorzystywanie wynajmowanego lokalu do innych celów, w tym podnajmowanie go osobom trzecim. Co więcej, nawet w przypadku któregoś z powyższych naruszeń umowy najmu, właściciel nie jest uprawniony do natychmiastowej eksmisji lokatorów. Musi najpierw udzielić pisemnego upomnienia, a dopiero potem, jeśli lokatorzy nie zareagują na wezwanie, właściciel może domagać się wcześniejszego rozwiązania umowy.
Zobacz też: Ukraińcy w Polsce mogą otrzymać pomoc finansową na wynajem mieszkania
Jeśli strony nie rozwiążą konfliktu polubownie, wynajmujący może udać się do sądu. A jeśli sąd uzna, że właściciel ma rację, lokator ma miesiąc na wyprowadzkę. Warto zaznaczyć, że jeśli lokatorem jest osoba niepełnosprawna, kobieta w ciąży lub bezrobotna, sąd może nakazać przymusową eksmisję tylko wtedy, gdy osoba ta otrzymała od rządu lokal socjalny. A najemca może nadal mieszkać w wynajmowanym lokalu przez cały okres, gdy szuka innego miejsca do zamieszkania.
Procedura eksmisji w ramach umowy najmu czasowego (okazjonalnego)
Podstawową różnicą pomiędzy umową najmu okazjonalnego a zwykłą umową najmu jest to, że najemca musi wskazać w dokumencie konkretny adres w Polsce, pod który może się przenieść w przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy. Aby to zrobić, osoba trzecia (właściciel nieruchomości pod wskazanym adresem) musi potwierdzić przed notariuszem taką możliwość i gotowość do przyjęcia osoby w razie nieprzewidzianych okoliczności.
Należy wyjaśnić, że obecnie z mocy prawa obywatele Ukrainy nie mają prawa być zobowiązani do podania innego adresu zamieszkania jako rezerwowego. Ukraińcy, którzy przyjechali do Polski z powodu wojny, proszeni są jedynie o podpisanie oświadczenia o dobrowolnym opróżnieniu mieszkania na podstawie umowy najmu.
Niemniej jednak, zgodnie z ogólnymi zasadami, okazyjna umowa najmu może zostać wcześniej rozwiązana przez wynajmującego bez prawa do odwołania się od tej decyzji do sądu, o ile najemca naruszy przynajmniej jeden z jej warunków. Na mocy takiej umowy najemca musi opuścić wynajmowany lokal w ciągu 14 dni (chyba że umowa stanowi inaczej). Z reguły dodatkową gwarancją dla najemcy przy podpisywaniu takiej umowy jest wykonanie kaucji zabezpieczającej (ostrożnościowej) – jest ona zwracana najemcy po wypełnieniu wszystkich zobowiązań po wygaśnięciu umowy.
