Kosiniakowe – świadczenie rodzicielskie. Dla kogo i jak złożyć wniosek

Świadczenie rodzicielskie to wsparcie finansowe przeznaczone dla osób, które nie mogą skorzystać z zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego z powodu swojej sytuacji zawodowej. Z tego rozwiązania mogą korzystać między innymi osoby bezrobotne, studenci oraz pracujący na umowę o dzieło. Decyzja o utrzymaniu dotychczasowej wysokości świadczenia jest szczególnie istotna dla tych grup społecznych, które często nie mają dostępu do innych form wsparcia.

Od 1 listopada 2024 roku, Polacy korzystający ze świadczenia rodzicielskiego, potocznie nazywanego „kosiniakowym”, mogą spodziewać się, że suma wypłat pozostanie na dotychczasowym poziomie, wynoszącym 1000 złotych miesięcznie. Wprowadzone przez rząd przepisy nie zmieniają wysokości tego wsparcia finansowego, mimo regularnej weryfikacji co trzy lata. Taką decyzję podjęto 13 sierpnia 2024 roku, co oznacza, że przez najbliższe lata rodziny mogą liczyć na stabilność w tym aspekcie polityki społecznej.

Komu przysługuje świadczenie rodzicielskie

Świadczenie to nie jest dodatkiem do zasiłku rodzinnego – to odrębne świadczenie.

Świadczenie rodzicielskie przysługuje:

• matce,
• ojcu (w przypadku wykorzystania świadczenia rodzicielskiego przez matkę przez okres co najmniej 14  tygodni),
• opiekunowi faktycznemu dziecka (oznacza to osobę faktycznie opiekującą się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka) w przypadku objęcia opieką dziecka do ukończenia przez dziecko 7 roku życia,
• rodzinie zastępczej (z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej) w przypadku objęcia opieką dziecka do ukończenia przez dziecko 7 roku życia.

Składania wniosków na świadczenie rodzicielskie

Wniosek o wypłatę świadczenia składa się w terminie 3 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka  przysposobionego od miesiąca objęcia dziecka opieką. W przypadku złożenia wniosku po terminie prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.

Żeby pobierać kosiniakowe, wniosek należy złożyć w urzędzie miasta, gminy lub w ośrodku pomocy społecznej. Formularz wniosku można pobrać na stronie internetowej Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.

Wniosek trzeba złożyć najpóźniej 3 miesiące od daty narodzin dziecka, a gdy opieka prawuje się nad przysposobionym podopiecznym, jest na to jeden miesiąc.

Przy składaniu wniosku na świadczenie rodzicielskie osobiście, trzeba mieć ze sobą dokument potwierdzający osobę i  akt urodzenia dziecka.

Wniosek na świadczenie rodzicielskie również można złożyć online, za pomocą strony Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.

Do tego będzie potrzebny profil zaufany (można go łatwo założyć na stronie rządowej bądź w banku) lub dowód elektroniczny. Do wniosku będzie potrzebne dołączenie wszystkich wymaganych dokumentów.

Wysokość świadczenia rodzicielskiego

Świadczenie rodzicielskie przysługuje w wysokości 1000 zł miesięcznie.

Zobacz podobne:
Urlop macierzyński w Polsce: jakie są prawa i korzyści dla ciężarnych Ukrainek i matek?

W przypadku, gdy kobieta urodzi dziecko w okresie  pobierania zasiłku dla bezrobotnych lub w ciągu miesiąca po jego zakończeniu świadczenie rodzicielskie przysługuje w wysokości różnicy między kwotą świadczenia rodzicielskiego a kwotą pobieranego zasiłku dla bezrobotnych pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Komu nie przysługuje świadczenie rodzicielskie

Ze świadczenia rodzicielskiego nie będą mogli skorzystać. W przypadku, kiedy:

• co najmniej jeden z rodziców dziecka lub osoba sprawująca opiekę otrzymują zasiłek macierzyński lub uposażenie za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego;
• dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej – w przypadku osób, które przysposobiły dziecko lub są opiekunami faktycznymi dziecka;
• jeden z rodziców dziecka lub opiekun fatyczny dziecka  nie sprawują lub zaprzestali sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, w tym w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej na podstawie umowy o pracę lub umowie zlecenie, które uniemożliwiają sprawowanie tej opieki;
• w związku z wychowywaniem tego samego dziecka lub w związku z opieką nad tym samym dzieckiem jest już ustalone prawo do świadczenia rodzicielskiego, dodatku do zasiłku rodzinnego z tyłu korzystania z opieki nad dzieckiem w trakcie trwania urlopu wychowawczego, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna;
• przysługuje za granicą świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia  rodzicielskiego, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Okres przysługiwania świadczenia rodzicielskiego

Świadczenie rodzicielskie jest przyznawane na okres:

• 52 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka;
• 65 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia dwojga dzieci lub objęcia opieką dwojga dzieci;

Dołącz do naszego kanału Telegram, naszej strony na Facebooku i Instagramie. Dzięki temu będziesz na bieżąco z najnowszymi wiadomościami i wydarzeniami.

• 67 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia trojga dzieci lub objęcia opieką trojga dzieci;
• 69 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia czworga dzieci lub objęcia opieką czworga dzieci;
• 71 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub objęcia opieką pięciorga i więcej dzieci.

Kryterium dochodowe dla otrzymania świadczenia rodzicielskiego nie jest brane pod uwagę. Brak kryterium dochodowego pozwala na skorzystania z pomocy szerszej grupie odbiorców.

Wymagane dokumenty dla świadczenia rodzicielskiego

Do wniosku na otrzymania świadczenia rodzicielskiego, należy dołączyć następne dokumenty:

•  odpis prawomocnego postanowienia sądu orzekającego przysposobienie lub zaświadczenie sądu rodzinnego lub ośrodka adopcyjnego o prowadzonym postępowaniu sądowym w sprawie o przysposobienie dziecka;
•  inne dokumenty, w tym oświadczenia, niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia.

W przypadku zbiegu uprawnień do następujących świadczeń:

• świadczenia rodzicielskiego;
• świadczenia pielęgnacyjnego;
• specjalnego zasiłku opiekuńczego;
• dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego;
• zasiłku dla opiekuna.

Przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę uprawnioną – także w przypadku gdy świadczenia te przysługują w związku z opieką nad różnymi osobami.

Perspektywy dla przyszłych beneficjentów świadczenia rodzicielskiego

Decyzja o utrzymaniu wysokości świadczenia na poziomie 1000 złotych może budzić różne reakcje wśród beneficjentów. Z jednej strony, brak zmian w wysokości wsparcia oznacza przewidywalność i stabilność dla rodzin korzystających z tego świadczenia. Z drugiej strony, w obliczu rosnących kosztów życia, niektóre rodziny mogą odczuwać presję finansową i potrzebować dodatkowego wsparcia.

Zobacz też: Nowy program Aktywny Rodzic - wsparcie dla rodziców i opiekunów

Warto monitorować, jak sytuacja ekonomiczna kraju będzie się rozwijać w nadchodzących latach, oraz jakie będą dalsze kroki rządu w zakresie polityki społecznej. Możliwe, że w kolejnych latach weryfikacja świadczeń przyniesie zmiany, które będą lepiej odpowiadały na potrzeby rodzin w zmieniającym się środowisku gospodarczym. Na chwilę obecną jednak, rodziny mogą liczyć na stabilne wsparcie w postaci świadczenia rodzicielskiego w wysokości 1000 złotych miesięcznie.