Czym jest czynsz i jak płacić za media w Polsce?
Szukając mieszkania do wynajęcia w Polsce, w ogłoszeniach można spotkać wiele słów i pojęć nieznanych Ukraińcom. Spróbujmy więc zrozumieć, czym jest czynsz, jak obliczyć i zapłacić za media w Polsce oraz jak wygląda procedura uzyskania dopłaty do mediów od państwa.
Spis treści
Usługi komunalne w Polsce
Polski system użyteczności publicznej jest zintegrowany z modelem europejskim i różni się od tego, do którego jesteśmy przyzwyczajeni w Ukrainie. Przede wszystkim w Polsce nie ma zwykłych biur mieszkaniowych, a także abstrakcyjnego czynszu. Wszelkimi kwestiami związanymi z organizacją dostarczania mediów publicznych w budynkach mieszkalnych zajmują się wspólnoty tworzone przez mieszkańców (rzadziej spółdzielnie), będące swoistym analogiem ukraińskich kondominiów. Jednocześnie w skład tych struktur z konieczności wchodzi jedynie dyrektor i księgowy. Zazwyczaj wspólnota nie utrzymuje w bilansie własnego elektryka, hydraulika, dozorcy itp. Tacy specjaliści (poprzez odpowiednie organizacje) są angażowani do rozwiązywania konkretnych problemów w razie potrzeby. Monitorowanie bieżącego utrzymania domu i eliminowanie problemów technicznych, planowanie prac remontowych – to zadania, którymi zajmuje się wspólnota stworzona przez mieszkańców.
Do jego zadań należy również pobieranie opłat od mieszkańców związanych z kosztami utrzymania budynku i terenu przyległego. Wysokość tych środków jest samodzielnie ustalana na walnym zgromadzeniu przez właścicieli każdej firmy czy spółdzielni, więc kwota może być różna w zależności od osiedla, dzielnicy itp. Płatności te obejmują wydatki na:
- utrzymanie administracji wspólnoty;
- planowe remonty budynku w celu utrzymania mieszkań w dobrym stanie;
- opłata za media (gaz, woda, kanalizacja, wywóz śmieci, ogrzewanie, prąd).
Kwota ta obejmuje również koszty uporządkowania terenu i opłacenia podatku gruntowego. Proponujemy również dowiedzieć się, jak płacić rachunki za media w ukraińskich mieszkaniach w czasie wojny.
Zapraszamy na nasz Telegram pod adres https://t.me/ukrainianinpolandpl oraz na fanpage na Facebooku https://www.facebook.com/ukrainianinpolandpl. Zespół naszego portalu codziennie wybiera dla Was najlepsze wiadomości i najistotniejsze wskazówki.
Poznajmy terminologię ogłoszeń wynajmu w Polsce
Przeglądając ogłoszenia o wynajmie mieszkań w Polsce, można znaleźć wiele słów i pojęć niezrozumiałych dla Ukraińców, dlatego spróbujmy się zorientować, jakie płatności proponowane są najemcom w Polsce. W skład ceny wynajmu mieszkania, oprócz bezpośredniego czynszu, mogą wchodzić:
- czynsz – opłaty administracyjne (za wywóz śmieci, ogrzewanie, sprzątanie itp.);
- płatności za media według liczników (woda, gaz, prąd);
- TV, internet;
- miejsce parkingowe.
Należy zauważyć, że obecność i kombinacja tych płatności w czynszu zależy wyłącznie od właściciela. Niektóre płatności mogą być od razu wliczone w czynsz, wtedy w ogłoszeniu mówi się np. o „zerowym czynszu”. Podobnie miejsce parkingowe może być udostępnione bezpłatnie lub za dodatkową opłatą. Często też proponuje się najemcom samodzielne podłączenie telewizji i internetu poprzez podpisanie umowy bezpośrednio z dostawcą usług. Wejdź w link i dowiedz się o czym musisz pamiętać, szukając mieszkań na wynajem w Polsce.
Z czego składa się opłata za usługę (czynsz) w Polsce?
Jak wspomniano wyżej, w przeciwieństwie do mediów, które są opłacane według liczników, czynsz jest stałą opłatą związaną z utrzymaniem nieruchomości. Jednak w zależności od sytuacji składniki czynszu (a więc i całkowity koszt opłaty) mogą się różnić, m.in. w zależności od tego, do jakiej spółdzielni lub wspólnoty należy nieruchomość. Przecież to na poziomie spółdzielni czy wspólnoty ustalane są płatności związane z kosztami utrzymania domu. Mogą to być usługi pracowników administracyjnych spółdzielni, zapłata za sprzątanie wejścia i otoczenia budynku, koszt naprawy wszelkich usterek w budynku, konserwacja domofonów i wind, środki na fundusz odbudowy budynku. Zazwyczaj kwoty na te potrzeby remontowe zależą od wielkości mieszkania i są do niej proporcjonalne.
Do tego dochodzą inne składniki kosztów, które również wchodzą w skład szynszyli, ale zazwyczaj nie zależą od decyzji spółdzielni mieszkaniowej. Należą do nich płatności za:
- opałowy;
- еnergia elektryczna w obiektach użyteczności publicznej;
- garbage collection;
- utrzymanie urządzeń wodnych.
Obejmuje również płatności za zużycie wody, jeśli płatności są dokonywane w sposób średniomiesięczny (dostawca ustala pewną średnią miesięczną kwotę płatności, która jest korygowana co pół roku na podstawie rzeczywistych odczytów liczników). W projekcie ustawy uwzględniono również wysokość podatku od nieruchomości.
Średni koszt mediów 2023
W związku ze wzrostem cen energii elektrycznej planowany jest wzrost kosztów mediów. W tym roku średnie taryfy za media w Polsce będą kształtować się następująco:
- dostawa wody i odprowadzanie ścieków – 8-11 zł za 1 m3;
- energia elektryczna – 0,93-1,03 zł za 1 kW (ale niektórzy zapłacą mniej za prąd w 2023 roku);
- gaz – cena jest różna w różnych regionach Polski, średnio w 2022 roku 1 metr sześcienny kosztował 1,5-1,6 zł (w tym roku ceny gazu dla gospodarstw domowych zostaną zamrożone na poziomie z ubiegłego roku, ale rachunki wzrosną o 23% z powodu przywróconego podatku VAT, osoby o niskich dochodach będą mogły je obniżyć);
- wywóz śmieci – około 28 zł na osobę;
- ogrzewanie – płatne tylko w sezonie grzewczym (od października do kwietnia), 2-3 zł za 1m2;
- usługi internetowe i telewizji kablowej – 50-60 zł miesięcznie za nielimitowany pakiet kompleksowy.
Zobacz też: Jakie są najlepsze miasta do życia w Polsce?
Pamiętajcie, że w Polsce za prąd płaci się w oparciu o dwie taryfy: podstawową i preferencyjną. Taryfa preferencyjna obowiązuje od 23.00 do 7.00 i od 14.00 do 16.00 – w tym czasie kilowat kosztuje 0,27 zł. Mieszkania wyposażone są w liczniki dwutaryfowe, ale oprócz płacenia za faktycznie zużyte kilowaty, płaci się jeszcze 13-14 zł abonamentu. Płacona jest również miesięczna opłata za dostawę gazu – około 9 zł miesięcznie. Podatek za utrzymanie domu (2-3 zł za 1 m2) płaci zwykle wynajmujący. W sumie trzyosobowa rodzina mieszkająca w mieszkaniu do 40 m2 może wydać na media około 500 zł.
Specyfika obliczania i płacenia za dostawę energii elektrycznej i gazu w Polsce
Warto zauważyć, że w Polsce odbiorcy mają możliwość wyboru nie tylko dostawcy gazu (jak na Ukrainie), ale także dostawcy energii elektrycznej, szukając najkorzystniejszych warunków. Ale to nie jest jedyna różnica. Polski system rozliczeń z operatorami gazu i energii elektrycznej jest nieco inny niż ukraiński. Na przykład po podpisaniu umowy z konkretnym dostawcą, wystawia Ci on pewien średni rachunek przez około pół roku. Nie uwzględnia to rzeczywistych danych dotyczących zużycia. A po pół roku dostawca uzgadnia rzeczywiste odczyty liczników odbiorcy. Na podstawie tego uzgodnienia dokonywane jest ponowne przeliczenie, w wyniku którego, w przypadku nadpłaty, część kwoty jest zwracana konsumentowi. W przypadku wykrycia niedopłaty wymagane jest uiszczenie brakującej kwoty. Na podstawie zidentyfikowanych wskaźników kształtuje się również standardowa płatność miesięczna na najbliższe pół roku (rok). I tak schemat działa dalej.
Jak korzystniej płacić za media?
Możesz zapłacić rachunki za media:
- kartą bankową;
- w każdym banku w gotówce;
- na każdej poczcie.
Miejscowi preferują przelewy bankowe, ponieważ za płacenie gotówką w banku zostanie naliczone dodatkowe 5 zł plus procent od kwoty płatności, a na poczcie usługa będzie kosztować 3 zł za przelew do 600 zł lub 0,5% w przypadku przekroczenia tej kwoty. Kliknij tutaj, aby uzyskać informacje o tym, jak otworzyć konto bankowe w Polsce.
Pamiętaj, że w Polsce wszystkie media są opłacane nie na podstawie zużycia, ale z góry. Dlatego po zakończeniu okresu rozliczeniowego właściciel dokonuje odczytów liczników i dokonuje przeliczenia. Dzięki systemowi zaliczkowemu w Polsce nie ma kar i mandatów za niepłacenie rachunków za media.
Dotacje państwowe dla przedsiębiorstw użyteczności publicznej w Polsce
Rodziny, których średni miesięczny dochód nie przekracza 2100 zł (w przypadku jednej osoby w rodzinie) lub 1500 zł na osobę, jeśli rodzina składa się z kilku osób, mogą liczyć na państwową dotację – dodatek osłonowy. Dodatek osłonowy to państwowa pomoc finansowa na pokrycie kosztów mieszkaniowych, która została wprowadzona przez Sejm RP w grudniu 2021 roku w celu zrekompensowania ludności procesów inflacyjnych i związanych z nimi wzrostów cen energii. Dodatkowa dopłata ma na celu częściowe pokrycie opłat za ogrzewanie i wyżywienie. O dofinansowanie mogą ubiegać się zarówno obywatele polscy, jak i cudzoziemcy. W tym przypadku wnioskodawcy i członkowie ich rodzin muszą legalnie przebywać w Polsce na podstawie:
- karty stałego pobytu lub karty czasowego pobytu (w związku z uzyskaniem statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej);
- karty długoterminowego rezydenta UE;
- obywatelstwa krajów UE, a także innych krajów europejskich (Norwegia, Szwajcaria, Islandia, Liechtenstein).
W ramach programu pomocowego rodziny mogą otrzymać 400 zł netto rocznie (dla jednoosobowego gospodarstwa domowego), 600 (2-3 osoby), 850 (4-5 osób) i 1150 (powyżej 6 osób). Kwota dotacji będzie o 25% wyższa, jeśli głównym źródłem ogrzewania jest kocioł, kominek lub ogrzewacz powietrza zasilany węglem i produktami pochodnymi. Jeśli chcesz wiedzieć, jak Ukraińcy w Polsce mogą uzyskać pomoc finansową na wynajem mieszkania, kliknij w link.
Kiedy i jak ubiegać się o dotację?
Wnioski o dofinansowanie na kolejny sezon grzewczy przyjmowane są od 1 sierpnia do 31 października. Obliczenia dochodów oparte są na danych z poprzedniego roku. Pomoc ta nie podlega opodatkowaniu i nie jest uwzględniana w PIT. Aby otrzymać pomoc finansową z dodatku osłonowego należy przygotować wypełniony wniosek, którego formularz, wzór i instrukcję wypełniania można pobrać tutaj, a także dokumenty potwierdzające spełnienie warunków przyznania pomocy. Dokumenty można przynieść osobiście lub wysłać pocztą do Centrum Świadczeń Socjalnych w swojej miejscowości. Adres najbliższej instytucji społecznej można znaleźć za pomocą specjalnej wyszukiwarki. Istnieje również możliwość złożenia wniosku o pomoc online za pośrednictwem platformy administracyjnej Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej (ePUAP). Jeśli wynik jest pozytywny, wnioskodawca otrzymuje informację o przyznaniu dotacji drogą mailową, a pieniądze wpływają na konto na początku grudnia.
Obecnie nie ma szczegółowych wyjaśnień i opublikowanego mechanizmu uzyskania dotacji przez Ukraińców, którzy przybyli do Polski w związku z agresją Rosji, ponieważ obywatelom Ukrainy oferowane są inne projekty pomocowe, o których można przeczytać na naszej stronie. Rekomendacje mogą jednak pojawić się w najbliższych dniach. Codzienną sytuację można monitorować, śledząc aktualności na naszym portalu, a pytania i wyjaśnienia konkretnych spraw zadawać, dzwoniąc na infolinię właściwych służb społecznych +48 22 369 14 44. Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 16.00.