Zasiłek rodzinny dla Ukraińców w Polsce: warunki, terminy i kwoty świadczenia
Zasiłek rodzinny to jedno z kluczowych świadczeń wspierających rodziny w Polsce. Dla obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski w wyniku działań wojennych, dostęp do zasiłku rodzinnego może stanowić istotne wsparcie finansowe w pokryciu kosztów związanych z utrzymaniem dzieci. W poniższym artykule przedstawiono zasady przyznawania zasiłku rodzinnego dla obywateli Ukrainy oraz omówiono, jakie warunki należy spełnić, aby go otrzymać.
Spis treści
Pomoc finansowa w Polsce Zasiłek rodzinny
Zasiłek rodzinny jest świadczeniem okresowym, przysługującym od 1 listopada do 31 października następnego roku kalendarzowego, przeznaczonym na częściowe pokrycie kosztów wychowania dziecka.
Dołącz do naszego kanału Telegram, naszej strony na Facebooku i Instagramie. Dzięki temu będziesz na bieżąco z najnowszymi wiadomościami i wydarzeniami.
Prawo do zasiłku rodzinnego przysługuje od miesiąca, w którym złożono należycie wypełnione dokumenty o zasiłek rodzinny. Jednocześnie cudzoziemcy, w tym Ukraińcy, są również uprawnieni do tego świadczenia.
Komu i na jakich zasadach wypłacany jest Zasiłek rodzinny?
Możesz ubiegać się o zasiłek rodzinny w Polsce:
- rodzice lub opiekunowie prawni dziecka w wieku poniżej 18 lat;
- rodzic lub opiekun dziecka w wieku poniżej 21 lat, jeśli nadal uczy się ono w szkole (ale nie na uniwersytecie!);
- rodzice lub opiekun prawny (faktyczny) dziecka, tj. osoba, która jest bezpośrednio zaangażowana w opiekę nad dzieckiem i posiada orzeczenie sądu o ustanowieniu opieki lub przysposobieniu dziecka;
- rodzic osoby w wieku poniżej 24 lat, która uczy się w szkole lub na uczelni wyższej w tym samym wieku i posiada orzeczenie o niepełnosprawności (w stopniu umiarkowanym lub znacznym lub orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności);
- osoba poniżej 24 roku życia, która kontynuuje naukę w szkole lub na uczelni wyższej i nie pozostaje na utrzymaniu rodziców z powodu ich śmierci lub orzeczenia sądu (ugody sądowej) o obowiązku alimentacyjnym.
Warunki przyznania zasiłku rodzinnego
Przyznanie zasiłku rodzinnego uzależnione jest od spełnienia kryterium dochodowego. W przypadku obywateli Ukrainy kluczowym elementem jest udokumentowanie dochodów rodziny oraz legalności pobytu na terenie Polski. Zasiłek przysługuje, jeżeli przeciętny miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na jedną osobę nie przekracza:
- 674 zł na osobę – podstawowy próg dochodowy dla rodzin bez orzeczeń o niepełnosprawności.
- 764 zł na osobę – dla rodzin, w których jest dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności.
Zasiłek rodzinny nie przysługuje w następujących sytuacjach:
- dziecko lub osoba ucząca się pozostaje w związku małżeńskim;
- dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobową opiekę, np. w domu dziecka;
- osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobową opiekę;
- pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się pobiera zasiłek rodzinny na własne dziecko;
- osoba samotnie wychowująca dziecko nie ma zasądzonego świadczenia alimentacyjnego, chyba że rodzic dziecka nie żyje, ojciec dziecka jest nieznany, lub sąd zwolnił jednego z rodziców z obowiązku alimentacyjnego.
Ostatnia zasada nie ma jednak zastosowania w przypadkach, gdy:
- rodzice lub jedno z rodziców zmarło
- ojciec dziecka jest nieznany
- sąd zobowiązuje jednego z rodziców do ponoszenia wszystkich kosztów wychowania dziecka, a drugi rodzic nie ma obowiązku płacenia alimentów na dziecko
- członek rodziny otrzymuje zasiłek rodzinny na dziecko za granicą
- dziecko znajduje się pod opieką naprzemienną obojga rodziców (na mocy orzeczenia sądu)
Jeśli dochód przekroczy określoną kwotę, wypłata zostanie pomniejszona o kwotę, o którą został przekroczony próg (złotówka za złotówkę). Przykładowo, jeśli po złożeniu wniosku o zasiłek rodzinny zacząłeś więcej zarabiać i Twój dochód na osobę osiągnął 694 zł, czyli przekroczył próg o 20 zł, to zamiast standardowej wypłaty 100 zł otrzymasz 80 zł. Jednocześnie, jeśli po przekroczeniu progu kwota zasiłku będzie niższa niż 20 zł, wyrównanie nie zostanie wypłacone.
Ważne! Od zasiłku rodzinnego nie trzeba płacić podatku dochodowego.
Do zasiłku rodzinnego uprawnieni są również obywatele innych państw legalnie przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz Ukraińcy posiadający status PESEL UKR. W przypadku statusu UKR pod uwagę będą brane dochody tylko tych osób, które przebywają w Polsce. Wszystkie inne wymagania dotyczące zasiłku rodzinnego dla uchodźców są identyczne ze standardowymi. Przeczytaj o nich w dalszej części artykułu.
Wysokość zasiłku rodzinnego
W 2024 r. obowiązują następujące stawki zasiłku rodzinnego:
- 95 zł miesięcznie na dziecko w wieku do ukończenia 5. roku życia.
- 124 zł miesięcznie na dziecko w wieku od 5 do 18 lat.
- 135 zł miesięcznie na dziecko w wieku od 18 do 24 lat, pod warunkiem kontynuowania nauki.
Nowy okres zasiłkowy rozpocznie się 1 listopada 2024 r. i potrwa do 31 października 2025 r. Aby skorzystać z tego świadczenia, należy spełnić określone kryteria dochodowe oraz złożyć wniosek w odpowiednim terminie.
Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie kosztów związanych z utrzymaniem dziecka, takich jak wydatki na edukację, odzież, żywność czy opiekę zdrowotną. Dla obywateli Ukrainy, którzy musieli opuścić swój kraj i szukać schronienia w Polsce, zasiłek ten może stanowić ważne wsparcie w codziennym życiu i adaptacji w nowym środowisku.
Oprócz zasiłku rodzinnego, można liczyć na dodatkowe świadczenia, takie jak:
- poród;
- samotne wychowywanie dziecka;
- wychowanie w rodzinie wielodzietnej;
- opieka nad dzieckiem w okresie urlopu macierzyńskiego;
- rehabilitacja dziecka niepełnosprawnego;
- kształcenie dziecka w szkole innej niż miejsce zamieszkania;
- na początku roku szkolnego;
- dodatek 300 plus – Dobry start rozpoczęcia;
- świadczenie pielęgnacyjne;
- pomoc finansowa dla samotnych matek.
Jak uzyskać zasiłek rodzinny w Polsce?
Aby ubiegać się o zasiłek rodzinny, należy złożyć wniosek w urzędzie miasta lub gminy w miejscu zamieszkania. Można również złożyć wniosek online za pośrednictwem portalu Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.
Od 1 lipca wnioski o pomoc są przyjmowane drogą elektroniczną za pośrednictwem następujących usług:
- portal informacyjno-usługowy emp@tia;
- elektroniczna platforma usług administracji publicznej epuap;
- Platforma usług elektronicznych PUE ZUS;
- systemy informacyjne i komunikacyjne banków.
Od 1 sierpnia dokumenty będą przyjmowane w formie papierowej w lokalnym centrum świadczeń socjalnych. Wniosek i dokumenty można składać osobiście lub pocztą (datą złożenia wniosku jest data stempla pocztowego).
Jakie dokumenty są wymagane do uzyskania Zasiłku rodzinnego?
Aby wniosek został rozpatrzony, należy dostarczyć standardowy zestaw dokumentów:
- główny wniosek o wypłatę (formularz można odebrać w lokalnym centrum świadczeń socjalnych lub skorzystać z formularza online);
- oświadczenie o sposobie wypłaty świadczenia;
- dokument potwierdzający tożsamość wnioskodawcy;
- odpis skrócony aktu urodzenia dziecka (jeśli nie został wydany w Polsce, należy dostarczyć również tłumaczenie przysięgłe aktu urodzenia dziecka) + kserokopia;
- zaświadczenie o uczęszczaniu do szkoły (jeśli dziecko ukończyło 18 lat);
- zaświadczenie o studiowaniu w instytucji szkolnictwa wyższego (jeśli dziecko poniżej 24 roku życia posiada orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności);
- dokumenty potwierdzające wysokość dochodu.
Możesz być również zobowiązany do dostarczenia dodatkowych dokumentów dotyczących alimentów, opieki i innych zaświadczeń potwierdzających Twoje uprawnienia do zasiłku rodzinnego, w zależności od podstawy, na jakiej chcesz otrzymywać płatności.
Zobacz też: Świadczenia dla bezrobotnych obywateli Ukrainy
Ponadto w przypadku osób, które nie posiadają zezwolenia na pobyt stały w Polsce, może być wymagany dokument potwierdzający miejsce zamieszkania. Może to być np. umowa najmu lub oświadczenie wynajmującego wraz z kserokopią dowodu osobistego wynajmującego.
Zasiłek rodzinny dla obywateli Ukrainy przebywających w Polsce stanowi ważne wsparcie finansowe, które może pomóc w pokryciu kosztów związanych z utrzymaniem dzieci. Warunki przyznania zasiłku są ściśle powiązane z dochodem rodziny oraz legalnością pobytu na terenie Polski. Rodziny przekraczające próg dochodowy mogą nadal korzystać z częściowego wsparcia. Dla wielu rodzin, które musiały opuścić Ukrainę i szukać schronienia w Polsce, to świadczenie może być wsparciem w trudnym czasie adaptacji do nowych warunków życia.
Tymczasem polskie domy dziecka żebrzą o leżaki, o odzież i inne niezbędne rzeczy dla skrzywdzonych dzieci.
Przecież ta pomoc jest dla Polaków w pierszwej kolejności