Praktyczne porady dotyczące przeprowadzki z Ukrainy do Polski w czasie wojny
Oferujemy przydatny informator dla obywateli Ukrainy, którzy z powodu rosyjskiej agresji są zmuszeni do opuszczenia swoich domów i szukania azylu w Polsce. Dowiedz się, jakie powinny być Twoje pierwsze kroki po przyjeździe do Polski i jak urządzić sobie życie tutaj.
Spis treści
Przekraczanie granicy
Zgodnie ze specustawą przyjętą przez polski rząd w marcu 2022 r., obywatele Ukrainy, którzy przekroczyli granicę z Polską po 24 lutego w związku z rozpoczęciem rosyjskiej inwazji, automatycznie otrzymują status ochrony tymczasowej i mogą zalegalizować pobyt w kraju w ramach uproszczonej procedury na okres 18 miesięcy z możliwością przedłużenia. Ponadto w październiku Komisja Europejska zdecydowała o przedłużeniu dyrektywy o tymczasowej ochronie ukraińskich uchodźców co najmniej do marca 2024 roku. Status ochrony tymczasowej jest atrakcyjną alternatywą dla regularnego statusu uchodźcy. Ale ci, którzy chcą otrzymać status uchodźcy, muszą to zgłosić na polskiej granicy bezpośrednio w momencie przekraczania granicy.
Jeśli nie masz nikogo, do kogo możesz się udać w Polsce, a potrzebujesz pomocy, to również zgłasza się to do straży granicznej. Zapewniony zostanie Ci bezpłatny transport do najbliższego Ośrodka Recepcyjnego, gdzie uzyskasz informacje o zasadach pobytu w Polsce, wyżywienie, miejsce do odpoczynku, a w razie potrzeby opiekę medyczną. Podobne ośrodki recepcyjne działają we wszystkich województwach w Polsce – tutaj wolontariusze zaproponują rozwiązanie wszystkich Twoich potrzeb (wyżywienie, zakwaterowanie, środki higieniczne, leki, ubrania itp.)
Pierwsze kroki w Polsce
Można też kontynuować podróż na własną rękę, korzystając z rozbudowanej sieci połączeń kolejowych i autobusowych. W Polsce zapłacimy ukraińską kartą bankową lub wymienimy hrywny na złotówki. Niestety program wymiany hrywien po preferencyjnym kursie został zakończony, ale nadal można wymienić własną walutę po aktualnym kursie rynkowym w oddziałach banków lub kantorach w Polsce.
Pomimo tego, że darmowy roaming dla Ukraińców nadal działa, warto zadbać o zakup i rejestrację polskiej karty SIM. Dzięki temu nie będziesz miał kłopotów z rozmowami telefonicznymi w Polsce, w tym z numerami alarmowymi, jeśli będziesz ich potrzebował. Możesz od razu pobrać najpopularniejsze polskie aplikacje, które mogą Ci pomóc w wielu aspektach życia, a także najlepsze programy do tłumaczenia na telefon, dzięki którym poczujesz się pewniej. Korzystając z komunikacji miejskiej, nie zapomnij kupić biletów. Można je nabyć w każdym automacie na przystankach komunikacji miejskiej, w kioskach, bezpośrednio w autobusach czy tramwajach lub za pomocą specjalnych aplikacji mobilnych. Bilety muszą być skasowane w środkach komunikacji miejskiej.
Serwisy i aplikacje internetowe umożliwiające znalezienie pomocy dla Ukraińców
Osoby, które dopiero co znalazły się w Polsce i czują się bardzo zagubione, mogą również znaleźć różnorodną pomoc, korzystając ze specjalnych serwisów i aplikacji, takich jak np.:
- interaktywna mapa z punktami pomocy Mapuj Pomoc;
- YesHelp аplikacja.
Interaktywna mapa Mapuj Pomoc to ogólnopolska baza instytucji, które w taki czy inny sposób pomagają ukraińskim uchodźcom. Z pomocą serwisu można dosłownie w kilku kliknięciach znaleźć najbliższy punkt pomocy obywatelom Ukrainy, gdzie udzielają dokładnie takiej pomocy, jakiej potrzebujesz – humanitarnej, materialnej, prawnej czy informacyjnej.
Aplikacja YesHelp, stworzona przez kanadyjską firmę technologiczną OneIQ Corp, działa w 60 krajach europejskich, w tym w Polsce. Aplikacja pozwala online znaleźć nocleg, transport, wolontariusza, który pomoże rozwiązać problem lub zaopiekować się dziećmi czy zwierzętami. Korzystając z czatu dostępnego w aplikacji i wbudowanego automatycznego tłumacza, możesz komunikować się z ludźmi, nawet jeśli nie znasz lokalnego języka. Jeśli z jakiegoś powodu ukraińskie lub zagraniczne aplikacje odmówią działania na Twoim smartfonie, zawsze możesz to naprawić korzystając z naszych porad w tej sprawie.
Gdzie udać się po informacje i inną pomoc?
Po dotarciu do celu podróży można uzyskać informacje, pomoc prawną, psychologiczną i inną niezbędną po raz pierwszy w Polsce, kontaktując się z ośrodkami humanitarnymi działającymi w wielu miastach Polski. Jeśli potrzebujesz bezpłatnej pomocy psychologicznej dla dorosłych lub dzieci, możesz ją uzyskać również telefonicznie lub offline, a bezpłatna pomoc prawna (również online) dostępna jest w ośrodkach pomocy prawnej. Ponadto Ukraińcy, którzy przywieźli ze sobą swoje zwierzęta, mogą skorzystać z opieki weterynaryjnej, która jest dostępna również w całej Polsce. Możliwe jest również otrzymanie darmowych porad weterynaryjnych.
W razie pytań dotyczących ukraińskich dokumentów prosimy o kontakt z ukraińskimi placówkami dyplomatycznymi w Polsce. Można do tego celu wykorzystać elektroniczną kolejkę. W Warszawie niedawno otwarto Serwis Paszportowy, w którym obywatele Ukrainy mogą uzyskać ukraińskie dokumenty (dowód osobisty i paszport) na warunkach komercyjnych i w krótkim czasie.
Co należy zrobić w pierwszej kolejności?
Kiedy już zadbasz o swój tymczasowy dach nad głową, powinieneś niezwłocznie rozpocząć starania o podstawowe dokumenty, które pozwolą Ci zakończyć proces legalizacji w Polsce i otworzą drogę do wszystkich możliwości. Status ochrony czasowej zwalnia Ukraińców z konieczności ubiegania się o zezwolenie na pobyt czasowy i wnioskowania o kartę pobytu w ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy pobytu na ziemiach polskich. W związku z tym Twoimi pierwszymi krokami powinno być:
- uzyskanie polskiego kodu identyfikacyjnego PESEL (dowiedz się, do czego jest on potrzebny);
- stworzenie elektronicznego profilu zaufanego;
- otwarcie konta bankowego (w niektórych bankach można to zrobić nawet z wewnętrznym paszportem ukraińskim).
Nie jest obowiązkowe, ale bardzo przydatne pobranie aplikacji mObywatel, polskiego odpowiednika ukraińskiej Diia, z której można już korzystać za granicą, w tym w Polsce. To narzędzie pomoże Ci zintegrować się ze wszystkimi lokalnymi usługami cyfrowymi. Otwarcie profilu w serwisie cyfrowym mObywatel i korzystanie z jego modułu dla Ukraińców Diia.pl pozwala na potwierdzenie tożsamości, realizację e-recepty, a przede wszystkim na przekroczenie zewnętrznej granicy UE i podróżowanie po Europie.
Na jakie świadczenia mogą liczyć ukraińscy uchodźcy?
Po rozwiązaniu kwestii dokumentacyjnych i bankowych można przejść do ubiegania się o świadczenia, które są oferowane różnym kategoriom Ukraińców w Polsce. Uchodźcy z Ukrainy mogą obecnie korzystać z następujących programów finansowych:
-
- miesięczne świadczenie w wysokości 500 zł w ramach programu wsparcia społecznego dla dzieci „Rodzina 500+”;
- jednorazowa wypłata 300 zł w ramach programu Dobry Start – dla rodzin z dziećmi w wieku szkolnym i studentów;
- Rodzinny kapitał opiekuńczy dla rodzin z dwójką lub większą liczbą dzieci; rodziny z trójką lub większą liczbą dzieci mogą również od razu ubiegać się o Kartę Dużej Rodziny;
- pomoc finansową dla posiadaczy Karty Polaka i członków ich bliskich rodzin (obecnie można otrzymać i przedłużyć Kartę Polaka bezpośrednio w Polsce);
- program pomocy finansowej dla rodzin zastępczych z Ukrainy.
Dla Ukraińców przyjeżdżających do Polski aktualny pozostaje również program zakwaterowania 40+. Chodzi o 40 zł dziennie na osobę, które Polacy mogą otrzymać za zapewnienie bezpłatnego wyżywienia i zakwaterowania osobom z Ukrainy. Program ma na celu zachęcenie obywateli polskich chcących udzielić azylu przymusowym migrantom, ułatwia znalezienie zakwaterowania dla ukraińskich uchodźców. Trwa on 120 dni, ale dzięki wprowadzonym zmianom może być przedłużony dla niektórych kategorii Ukraińców. Również pod pewnymi warunkami możliwe są zasiłki na opiekę nad dziećmi dla opiekunów tymczasowych, zasiłki chorobowe i dopłaty do żłobków. Świadczenia te w Polsce wypłacane są przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Aby poznać pełny zakres świadczeń dostępnych dla obywateli Ukrainy oraz uzyskać instrukcje dotyczące składania wniosków, można skorzystać ze specjalnej infolinii ZUS dla Ukraińców.
Oprócz państwa polskiego, różne fundacje i organizacje charytatywne, w tym ONZ, Czerwony Krzyż i inne, regularnie oferują pomoc finansową dla Ukraińców. Nasza strona pomoże Ci być na bieżąco z najnowszymi wiadomościami o życiu Ukraińców w Polsce oraz śledzić nowe projekty finansowe i humanitarne.
Wsparcie emerytów i osób niepełnosprawnych
Dzięki podpisanym umowom międzynarodowym między Polską a Ukrainą osoby, które w swoim kraju posiadały określone świadczenia i płatności socjalne, nie stracą ich po wyjeździe z kraju, a w razie potrzeby otrzymają dodatkowe niezbędne wsparcie i pomoc. Tym samym obywatele Ukrainy w wieku emerytalnym, którzy wyjechali za granicę, mogą bez przeszkód kontynuować pobieranie ukraińskiej emerytury w Polsce, zwłaszcza że wypracowano już jasny mechanizm otrzymywania świadczeń emerytalnych. Ponadto istnieje możliwość otrzymania przez ukraińskich emerytów polskiej emerytury, jeśli spełnią oni określone warunki.
Niepełnosprawni obywatele Ukrainy mogą również otrzymywać swoje świadczenia socjalne. Mogą też liczyć na dodatkową pomoc w ramach programów rządowych i od różnych organizacji charytatywnych, gdy ich niepełnosprawność zostanie potwierdzona w Polsce. Na przykład Państwowa Fundacja Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) pomaga osobom z pierwszym i drugim stopniem niepełnosprawności poprzez refundację kosztów specjalistycznego sprzętu medycznego. Fundacja Charytatywna Avalon oferuje Ukraińcom z niepełnosprawnością bezpłatną rehabilitację, a Polski Związek Niewidomych stworzył infolinię dla niedowidzących Ukraińców. Ponadto informacje i profesjonalne wsparcie dostępne są dla niepełnosprawnych Ukraińców i ich rodzin na międzynarodowej platformie internetowej Fundacji EnableMe. Dużą zaletą platformy jest to, że oprócz konsultacji medycznych ze specjalistami, pozwala ona osobom niepełnosprawnym na wzajemną komunikację i wymianę doświadczeń.
Pomoc medyczna dla Ukraińców
Zgodnie z decyzją polskiego rządu obywatele Ukrainy, którzy przekroczyli granicę po 24.02.2022 r. mają takie same prawa do opieki zdrowotnej jak Polacy. Dlatego mogą liczyć na pełen zakres opieki medycznej, która jest świadczona bezpłatnie w państwowych placówkach medycznych, a dodatkowo mogą udać się do prywatnych klinik. Część z nich obsługuje również Ukraińców na preferencyjnych warunkach. W sytuacjach nagłego pogorszenia zdrowia, które zagraża życiu lub może mieć poważne konsekwencje dla organizmu, można zwrócić się do pogotowia ratunkowego w Polsce. Dla medyków i pacjentów z Ukrainy działa infolinia, dzięki której Ukraińcy mogą dowiedzieć się w swoim ojczystym języku o funkcjonowaniu systemu opieki zdrowotnej, a także uzyskać odpowiedzi na wszystkie związane z tym pytania, w tym:
- jak Ukraińcy mogą uzyskać opiekę stomatologiczną w Polsce, w tym w nagłych przypadkach i bezpłatnie;
- gdzie leczyć się onkologicznie w Polsce i jak wygląda procedura opieki medycznej w przypadku choroby nowotworowej;
- jak bezpłatnie zaszczepić dzieci, zgodnie z obowiązującym w Polsce programem szczepień;
- jak wygląda sytuacja z antykoncepcją i aborcją w Polsce;
- jak potwierdzić dyplom lekarza i znaleźć pracę dla pracowników medycznych.
Dostęp Ukraińców do opieki medycznej w Polsce może być utrudniony przez bariery językowe czy kolejki do specjalistów. W tym przypadku ukraińscy uchodźcy mają możliwość skorzystania z konsultacji online i innych usług medycznych z kraju ojczystego dzięki ofercie Nowej Polikliniki.
Leki i produkty lecznicze
W ramach ogólnopolskiego programu opieki medycznej obywatele Ukrainy w Polsce mogą korzystać z refundacji leków. Są to leki, które dzięki dofinansowaniu ze strony państwa polskiego ukraińscy pacjenci mogą kupić po obniżonych cenach.
Wiele kategorii leków w Polsce sprzedawanych jest wyłącznie na receptę. Ale jeśli chodzi o najbardziej popularne środki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, leki na alergie czy zatrucia pokarmowe, to można je kupić bez recepty. Niemniej jednak wśród leków oferowanych nam w polskiej aptece możemy nie znaleźć znajomych nazw, gdyż w Polsce posiadają one inne nazwy handlowe. Dlatego przed udaniem się do apteki należy zapoznać się z substytutami i zamiennikami ukraińskich leków w Polsce.
Kilka słów o czynszu i hipotece
Jeśli zamierzasz wynająć mieszkanie w Polsce, powinieneś natychmiast zapoznać się z ważnymi kwestiami, na które musisz zwrócić uwagę, aby nie zostać oszukanym. Pamiętaj, że nawet tutaj możesz stać się ofiarą oszustwa – i to nie tylko ze strony wynajmujących. Jeśli masz plany pozostania w kraju przez dłuższy czas, możesz od razu rozważyć możliwość uzyskania kredytu hipotecznego w Polsce dla Ukraińców. W dłuższej perspektywie może być to bardziej opłacalne niż płacenie za wynajem mieszkania, ale trzeba bardzo ostrożnie podejść do tej decyzji.
Aktualne problemy edukacyjne
Zgodnie ze specustawą dzieci ukraińskie mogą korzystać ze wszystkich możliwości edukacyjnych dostępnych dla dzieci w Polsce. Należy pamiętać, że polski system edukacyjny znacznie różni się od ukraińskiego zarówno pod względem treści, jak i struktury. W roku akademickim 2022-2023 obywatele Ukrainy mają możliwość wyboru nauczania dla swoich dzieci w ramach programu polskiego lub ukraińskiego (offline lub online). Ponadto w niektórych miastach Polski działają ukraińskie szkoły. Warto wziąć pod uwagę zmiany dla uczniów z Ukrainy, które Ministerstwo Edukacji i Nauki RP wprowadziło dla młodszych i uczniów, którzy przyjechali z Ukrainy po 24 lutego 2022 roku. Rodzice, którzy planują posłać swoje dzieci do polskich placówek przedszkolnych lub szkolnych, zdecydowanie powinni dowiedzieć się:
- jak zapisać dziecko w Polsce do przedszkola;
- jak zapisać dziecko do polskiej szkoły;
- czym jest szkoła policealna i jak Ukrainiec może dostać się do tej placówki edukacyjnej.
Jeśli Twoje dziecko będzie się uczyć w polskiej szkole, zwróć uwagę na święta i wakacje, które uczniowie będą mieli w Polsce w roku akademickim 2022-2023. Ukraińscy rodzice mogą kontaktować się ze specjalną infolinią Ministerstwa Edukacji i Nauki RP ze wszystkimi pytaniami dotyczącymi edukacji i procesu kształcenia.
Należy pamiętać, że ukraińskim dzieciom w wieku przedszkolnym, które chodzą do żłobka, polskiego przedszkola, klubu dziecięcego lub są pod opieką niani, państwo częściowo zwraca koszty związane z opieką dzienną. Również w wielu miastach Polski dzieci w wieku przedszkolnym oraz uczniowie mają prawo do bezpłatnej lub ulgowej komunikacji miejskiej. Aby pomóc w zorganizowaniu edukacji dla ukraińskich dzieci w Polsce, zwłaszcza w Warszawie, powstają specjalne węzły edukacyjne, w których uczniom oferuje się wyposażone miejsca pracy do nauki na odległość. Zazwyczaj w takich ośrodkach dzieci mogą nie tylko realizować program szkolny, ale także uczyć się języka polskiego i innych języków obcych, opanowywać nowe obszary wiedzy na kursach i komunikować się z rówieśnikami.
Poszukiwanie pracy i zatrudnienie
Przeglądając oferty pracy na polskich stronach internetowych, o których pisaliśmy wyżej, dobrze jest:
- kierować się minimalnym i średnim wynagrodzeniem w Polscev;
- rozumieć pojęcia pensji „brutto” i „netto”;
- wiedzieć, którą umowę lepiej podpisać, starając się o pracę.
I oczywiście przy wyborze wakatu należy zachować krytyczne myślenie i stosować się do zaleceń dotyczących bezpiecznego poszukiwania pracy – pozwoli to uniknąć oszustów i nieuczciwych pracodawców.
Obecnie w Polsce funkcjonuje wiele programów mających na celu pomoc Ukraińcom w adaptacji na lokalnym rynku pracy. Wśród nich jest projekt #DamyRadę, który pomaga w zatrudnieniu ukraińskich kobiet. Szczególną uwagę należy zwrócić na polską platformę freelancerską Useme.com, z której Ukraińcy mogą korzystać bezpłatnie do końca 2022 r. Po pomoc w znalezieniu pracy i wszystkich związanych z nią kwestii można również zgłosić się do centrów integracyjnych, które działają w większości dużych miast w Polsce. Jeśli poszukiwanie pracy opóźniło się lub nie jesteś pewien swoich możliwości samodzielnego znalezienia pracy, możesz zarejestrować się w urzędzie pracy w Polsce i skorzystać ze wszystkich możliwości, jakie ona oferuje.
Należy pamiętać, że aby pracować w Polsce w swojej specjalności, ukraińscy budowlańcy, nauczyciele i lekarze muszą potwierdzić swój ukraiński dyplom. W ramach pomocy dla Ukraińców Polska oferuje rekompensatę finansową za nostryfikację ukraińskich dyplomów. Ponadto dodatkową pomoc finansową i pomoc w zatrudnieniu otrzymują ukraińscy lekarze, którzy przyjechali do Polski po wybuchu działań wojennych na Ukrainie.
Na co zwrócić uwagę przed i po zatrudnieniu?
Przed udaniem się na rozmowę kwalifikacyjną warto dowiedzieć się, jak polscy pracodawcy odnoszą się do zatrudniania Ukraińców – pomoże to zbudować odpowiednią strategię komunikacji z rekruterem lub potencjalnym pracodawcą. A po znalezieniu pracy pamiętaj, że pracodawca ma obowiązek zapewnić miejsce pracy spełniające wszystkie zasady BHP. Kierownik odpowiada finansowo, a czasem karnie za Twoje zdrowie podczas pracy, dlatego warto wiedzieć, co zrobić w przypadku urazu w miejscu pracy. Dowiedz się również, jak wygląda urlop macierzyński w Polsce oraz jakie świadczenia i płatności mogą otrzymać rodzice w związku z narodzinami dziecka.
Przypominamy, że zgodnie z polskim prawem osoby nie będące obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej lub Unii Europejskiej nie mogą zarabiać mniej niż obywatele polscy wykonujący tę samą pracę. Oficjalne wynagrodzenie pracownika zagranicznego musi być wskazane we wniosku, który pracodawca składa do samorządu przy zatrudnianiu cudzoziemca. Dlatego dzięki temu urzędnicy starostwa będą mogli sprawdzić, czy średnie wynagrodzenie pracownika z zagranicy odpowiada średniemu wynagrodzeniu na danym stanowisku pracy. Aby jednak być gotowym do obrony swoich praw, należy wiedzieć, jak i gdzie złożyć skargę na pracodawcę. Przecież zgodnie z polskim Kodeksem Pracy pracownik może złożyć skargę na pracodawcę, jeśli nie otrzymuje wynagrodzenia w terminie (lub nie w całości), naruszane są warunki zatrudnienia lub występują trudności w uzyskaniu urlopu.
Działalność gospodarcza i działalność nierejestrowana
Na wsparcie mogą liczyć także ukraińscy przedsiębiorcy w Polsce. Polski rząd zaoferował łatwiejsze warunki dla osób prowadzących działalność gospodarczą w Polsce. Dlatego proponujemy dowiedzieć się, jak otworzyć jednoosobową działalność gospodarczą. Szczegółowe porady dotyczące zakładania działalności gospodarczej i rozwijania własnego biznesu można uzyskać w ośrodkach wsparcia dla przedsiębiorców. Takie centrum Diya.Business działa już w Warszawie.
W Polsce można legalnie zarabiać pieniądze bez oficjalnego zatrudnienia czy zakładania działalności gospodarczej. Na przykład poprzez przygotowywanie w domu wypieków lub innych potraw i sprzedawanie ich w internecie, sprzedaż detaliczną niewielkich ilości kosmetyków itp. Jednak prowadząc taką nierejestrowaną działalność, należy znać warunki, w których będzie miała ona podstawy prawne.
Informacje dla kierowców
Jeśli przyjechaliście do Polski własnym samochodem, proponujemy dowiedzieć się, czy aby móc legalnie jeździć w Polsce, trzeba zmienić ukraińskie prawo jazdy na polskie, kiedy i jak to zrobić oraz jakie kary grożą za niespełnienie warunków. Ponadto należy znać zasady korzystania z samochodów z ukraińskimi tablicami rejestracyjnymi podczas pobytu w Polsce, bo choć bezpośrednio po przekroczeniu granicy ukraińsko-polskiej nie trzeba podejmować żadnych dodatkowych kroków w celu zalegalizowania pojazdu w kraju przyjazdu, to lepiej mieć pojęcie o:
- ile masz czasu na zarejestrowanie samochodu;
- kiedy i gdzie należy zarejestrować pojazd;
- jakie dokumenty trzeba przygotować do procedury rejestracji.
Warto też zapoznać się z różnicami między polskimi i ukraińskimi zasadami ruchu drogowego oraz dowiedzieć się, jak korzystać z płatnych autostrad. Informacje o mandatach za jazdę pod wpływem alkoholu również będą istotne. Jeśli dopiero planujesz zrobić prawo jazdy w Polsce, zapoznaj się z ich warunkami i procedurą, a jeśli zamierzasz kupić samochód, skorzystaj z zaleceń, gdzie i jak to zrobić, a także na co zwrócić uwagę.
Ścieżki rowerowe i zasady obowiązujące pieszych
Należy pamiętać, że w Polsce, podobnie jak w całej Europie, jazda na rowerze jest bardzo powszechna. Zachęcając obywateli do korzystania z tego przyjaznego środowisku środka transportu, państwo rozwija odpowiednią infrastrukturę dla rowerzystów – niemal we wszystkich miastach w kraju obok ścieżek dla pieszych znajdują się drogi rowerowe, które często przecinają się z ciągami pieszymi. W związku z tym, idąc ulicami polskich miast, należy bardzo uważać i starać się nie wychodzić na rowerową część chodnika, ponieważ rowerzyści czują się na nim dość pewnie i zazwyczaj jadą z dużą prędkością, nie spiesząc się, by wyhamować przed pieszym, który się gapi.
Co więcej, zgodnie z nowymi przepisami, które obowiązują od 21 września, pas rowerowy jest równoważny z jezdnią i torowiskiem. Dlatego można ją przekraczać tylko w specjalnie wyznaczonych miejscach (na odpowiednich skrzyżowaniach) – inaczej można dostać mandat w wysokości 50 zł. Wyjątkiem mogą być sytuacje, gdy przejście znajduje się dalej niż 100 metrów od pieszego. Dlatego warto znać te i inne zasady ruchu drogowego dla pieszych w Polsce, aby uniknąć urazów i mandatów. Ponadto piesi są karani za wykroczenia na drogach dość surowo – o ile za rozmowę przez telefon podczas przechodzenia przez jezdnię można dostać mandat w wysokości 300 zł, to za przejście przez jezdnię na «czerwonym» trzeba będzie zapłacić 2000 zł.
Life hacki, jak wygodnie żyć w Polsce
Nawet jeśli masz pracę i otrzymujesz stałe wypłaty, najprawdopodobniej będziesz musiał oszczędzać, ponieważ cały świat, w tym Polska, przeżywa obecnie trudne czasy gospodarcze i kryzys inflacyjny. W oszczędzaniu pomogą Ci zakupy w najtańszych sklepach w Polsce oraz specjalne programy, które pomogą Ci zminimalizować koszty zakupów. Jeśli w pewnym momencie zabraknie pieniędzy na zakup żywności, można udać się do najbliższego ośrodka humanitarnego lub skorzystać z lodówek Jadłodzielni, które można spotkać w całej Polsce i za pomocą których ludzie za darmo dzielą się z innymi swoimi nadwyżkami żywności. Problem z ubraniami, butami, zabawkami i artykułami gospodarstwa domowego rozwiąże internetowa platforma wymiany rzeczy Lalafo, na której ukraińscy uchodźcy mogą znaleźć i otrzymać za darmo to, czego potrzebują. W Polsce są też sklepy z używaną odzieżą, w których można kupić dobre rzeczy całkiem niedrogo. Proponujemy zwrócić uwagę na 7 najlepszych warszawskich sklepów second-hand.
Należy pamiętać, że oprócz gotówki i kart bankowych, wiele sklepów w Polsce przyjmuje płatności za pomocą kodu BLIK. Warto opanować tę nietypową dla Ukraińców, ale bardzo wygodną metodę płatności, która pozwala wykonywać operacje bankowe na karcie bez konieczności posiadania jej przy sobie. Pamiętajcie, że w niedziele i święta sklepy i centra handlowe w Polsce nie pracują, ale są wyjątki. Dlatego warto dowiedzieć się więcej o niedzielach handlowych i niehandlowych w Polsce. A żeby czuć się pewnie przy zakupie towarów lub usług, trzeba znać swoje prawa konsumenckie.
Prawie każdy Ukrainiec, który jest obecnie w Polsce, ma krewnych, znajomych lub kogoś, kto potrzebuje pomocy w domu. Dlatego proponujemy dowiedzieć się, jak Ukraińcy mogą wysłać pieniądze z Polski lub nadać paczkę do Ukrainy. Jeśli chcesz sprzedać rzeczy, które straciły dla Ciebie znaczenie, możesz to zrobić z pomocą popularnych w Polsce portali. Jednak planując wyrzucenie śmieci, warto najpierw poznać zasady segregacji odpadów w Polsce.
Wakacje w Polsce
W Polsce można nie tylko dobrze pracować, ale także spędzić ciekawe wakacje. Co więcej, znajdują się tu oferty na każdy gust i budżet. Można spacerować po stolicy, odwiedzając najbardziej znane atrakcje turystyczne Warszawy, wybrać się na wycieczkę do Łodzi lub zobaczyć miejsca warte odwiedzenia we Wrocławiu. Podróżując po Polsce nie zapomnijcie podziwiać najlepszych murali i street artów poświęconych Ukrainie! Dla miłośników zakupów, na przykład w Warszawie można odwiedzić największe centra handlowe. Jeśli przyjechałeś z dziećmi, powinieneś wybrać jeden z najlepszych parków rozrywki w Polsce.
Jak wyjechać z Polski na Ukrainę i czy możliwy jest powrót?
Status ochrony czasowej, który większość obywateli Ukrainy otrzymuje w Polsce przy wyjeździe z powodu wojny, w przeciwieństwie do statusu uchodźcy, pozwala na powrót do ojczyzny w dowolnym momencie. Aby jednak uniknąć problemów z prawem i nie mieć kłopotów z kolejnym wjazdem do Polski lub innego kraju UE, należy odpowiednio podejść do organizacji przed wyjazdem, przede wszystkim rozliczając kwestię wszystkich świadczeń socjalnych, z których korzystaliśmy podczas pobytu w Polsce i przygotowując wszystkie niezbędne dokumenty. Jednocześnie pamiętaj, że wyjeżdżając do Ukrainy na okres do 30 dni (jest to okres jednorazowy, nie sumuje się suma kilku wyjazdów), nie tracisz statusu ochrony czasowej i wszystkich związanych z tym świadczeń i płatności socjalnych, więc nie musisz informować ZUS o swoim wyjeździe.
Jednocześnie wyjeżdżając na okres dłuższy niż 1 miesiąc, traci się status PESEL UKR oraz prawo do korzystania z wszelkich przywilejów przewidzianych ustawą szczególną, a także jest się zobowiązanym do powiadomienia służb społecznych o długotrwałym wyjeździe. Należy również pamiętać, że dzięki przyjętym zmianom w ustawie specjalnej obywatele Ukrainy, którzy otrzymali PESEL UKR i po długiej nieobecności (ponad 30 dni) ponownie wjechali do Polski, mają możliwość przywrócenia tego statusu i przywrócenia wszystkich gwarantowanych nim praw i świadczeń.