Wielkanoc 2025: data i tradycje świąteczne w Polsce i na Ukrainie

Wielkanoc to jedno z najważniejszych i najbardziej wyczekiwanych świąt chrześcijańskich, pełne radości, rodzinnych spotkań i głęboko zakorzenionych tradycji. Co roku wierni na całym świecie przygotowują się na ten wyjątkowy czas, a w 2025 roku Wielkanoc zarówno w Polsce, jak i w Ukrainie będzie obchodzona tego samego dnia – 20 kwietnia.
Spis treści
Dlaczego data Wielkanocy się zmienia?
Wielkanoc to święto ruchome, co oznacza, że każdego roku przypada na inny dzień. Jego termin jest wyznaczany według kalendarza księżycowego – to pierwsza niedziela po pierwszej wiosennej pełni księżyca. Kościół katolicki od wieków stosuje kalendarz gregoriański, natomiast Cerkiew Prawosławna Ukrainy od 2023 roku przeszła na kalendarz nowojuliański. Właśnie dzięki tej zmianie w 2025 roku wierni obu obrządków będą świętować w tym samym terminie.
Kalendarz świąt i dni wolnych od pracy w 2025 roku
Wielkanoc w Polsce – tradycje i zwyczaje
Polska Wielkanoc to prawdziwa uczta dla zmysłów i ducha. Przygotowania do świąt zaczynają się już w Wielkim Tygodniu, kiedy to wierni uczestniczą w liturgiach upamiętniających mękę i śmierć Chrystusa. Wielki Piątek to dzień zadumy i refleksji, a w Wielką Sobotę tysiące osób w całym kraju udają się do kościołów, aby poświęcić pokarmy. Koszyczki wielkanocne, pełne jajek, chleba, kiełbasy, soli i baranka z cukru lub masła, to nieodłączny element świąt.
Wielka Niedziela zaczyna się rezurekcją – uroczystą mszą, po której rodziny spotykają się przy świątecznym stole. Nie może zabraknąć tradycyjnych potraw, takich jak żurek, biały barszcz, mazurki, serniki czy babki wielkanocne. To czas radości, bliskości i wzajemnych życzeń.
Dołącz do naszego kanału Telegram, naszej strony na Facebooku i Instagramie. Dzięki temu będziesz na bieżąco z najnowszymi wiadomościami i wydarzeniami.
Poniedziałek Wielkanocny, zwany też Śmigusem-Dyngusem, to okazja do zabawy – szczególnie dla dzieci, które uwielbiają tradycję polewania wodą. Zwyczaj ten symbolizuje oczyszczenie i wiosenne odrodzenie.

Source: Vista Create
Jak świętuje się Wielkanoc w Ukrainie?
W Ukrainie Wielkanoc, czyli Pascha, to święto o ogromnym znaczeniu duchowym i społecznym. Jest ono obchodzone z wielkim rozmachem, a przygotowania zaczynają się już na długo przed Wielkim Tygodniem. Wielka Sobota to czas święcenia pokarmów, wśród których nie może zabraknąć „paschalnego koszyczka” (пасхальний кошик), wypełnionego jajkami, chlebem, kiełbasą, serem i słynnym kuliczem – słodkim, puszystym ciastem drożdżowym.
Ukraińcy mieszkający w Polsce mogą uczestniczyć w wielkanocnych nabożeństwach w cerkwiach prawosławnych i greckokatolickich. W wielu miastach działają świątynie, gdzie odprawiane są uroczyste liturgie, a wierni mogą celebrować święta zgodnie ze swoją tradycją i obrządkiem.
Wielka Niedziela to moment radości i rodzinnego świętowania. Po porannej liturgii w cerkwi bliscy zasiadają do świątecznego stołu, na którym królują jajka, pascha (słodki deser twarogowy) oraz aromatyczne wypieki. Wierni witają się słowami „Chrystos Woskres!” (Христос Воскрес!), na co odpowiada się „Woistinu Woskres!” (Воістину Воскрес!). To piękny i wzruszający moment, który łączy pokolenia.
Choć w Poniedziałek Wielkanocny w Ukrainie tradycja polewania wodą nie jest tak popularna jak w Polsce, w niektórych regionach można spotkać się z podobnymi zwyczajami.
Co łączy, a co różni święta w Polsce i w Ukrainie?
Wielkanoc w Polsce i w Ukrainie to przede wszystkim czas radości, bliskości i duchowego odrodzenia. W obu krajach w Wielką Sobotę ludzie tłumnie ruszają do kościołów, niosąc pięknie udekorowane koszyczki pełne święconki – jajek, chleba, wędlin i baranka. Niedzielny poranek to uroczyste śniadanie w gronie najbliższych, przy którym nie brakuje ciepłych rozmów i składania sobie życzeń. Choć tradycje te są podobne, nie brak też różnic.

Source: Vista Create
W Polsce święta trwają dwa dni, a Poniedziałek Wielkanocny to czas zabawy i polewania wodą w ramach Śmigusa-Dyngusa. W Ukrainie świętowanie bywa dłuższe – często rozciąga się na cały tydzień, a wierni witają się radosnym „Chrystos Woskres!”. Również świąteczny stół wygląda nieco inaczej – w Polsce królują mazurki i serniki, a w Ukrainie obowiązkowe są puszysty kulicz i słodka pascha. Jednak niezależnie od różnic, to czas, gdy domy wypełniają się ciepłem, a serca nadzieją.
Zobacz też: Rok Szkolny 2024/2025 w Polsce - kalendarz dni wolnych
W 2025 roku Wielkanoc w Polsce i w Ukrainie przypadnie na ten sam dzień – 20 kwietnia. To doskonała okazja do wspólnego świętowania i celebrowania tradycji, które mimo różnic kulturowych, niosą to samo przesłanie – nadzieję, radość i odrodzenie. Niezależnie od tego, czy spędzamy ten czas w Polsce, w Ukrainie czy gdziekolwiek na świecie, Wielkanoc pozostaje momentem jednoczącym bliskich i przypominającym o najważniejszych wartościach.